هشت سال جنگ خونین،مرثیه خوان قدرت‌یابی دیکتاوری انسان‌ستیز به‌نام صدام(بخش اول)
«جنگ هشت ساله ایران و عراق» که در ایران با نام «جنگ تحمیلی» و نیز «دفاع مقدس» یاد می‌شود و در زمان حکومت صدام حسین در عراق «قادسیهٔ صدام» خوانده می‌شد،
طولانی‌ترین جنگ متعارف قرن20میلادی و دومین جنگ طولانی همان قرن پس از جنگ ویتنام با آمریکا می‌باشد. درگیری‌های پراکنده مرزی دو کشور با یورش همزمان نیروی هوایی عراق به ده فرودگاه نظامی و غیرنظامی ایران و تهاجم نیروی زمینی این کشور در تمام مرزها، آغاز رسمی جنگ در ۳۱ شهریور ۱۳۵۹ را رقم زد. جنگ هشت ساله تحمیلی سرانجام با پذیرش آتش‌بس از سوی دو کشور در مرداد ۱۳۶۷ خاتمه یافت. حاصل این جنگ ویرانگر، علاوه بر بی‌خانمان و مجروح شدن جمع کثیری از اهالی شهرهای مرزی هر دو طرف و اسارت نیروهای نظامی، یک میلیون نفر تلفات و ۱۱۹۰ میلیارد دلار خسارت مالی بود. مبادلهٔ اسیران جنگی بین دو کشور از سال ۱۳۶۹ با پذیرش قطعنامه‌ی 598 شورای امنیت سازمان ملل متحد آغاز شد و ایران آخرین گروه از اسرای جنگی عراقی را (که تعداشان از اسرای ایرانی بیشتر بود) در سال ۱۳۸۱ به عراق تحویل داد.
روابط ایران و عراق از سال ۱۳۴۸ تا قبل از جنگ تحمیلی نیز بر اثر تجاوزات عراق به خاک ایران به شدت تیره و متشنج بود، به گونه‌ای که تا قبل از سال 1357، ۱۰۴ مورد درگیری پراکنده‌ی نظامی بین ایران و عراق( به سبب ادعای مالکیت عراق نسبت به مرز آبی اروندرود و نقض خط تالوگ) رخ داد. صدام که سودای رهبری جهان عرب و تصاحب حاکمیت بر جزایر سه گانه‌ی تنب بزرگ، تنب کوچک و ابوموسی را در سر می‌پروراند با دستآویز قرار دادن نوظهور بودن انقلاب اسلامی ایران، طمع خود را امیدوارانه جامه‌ی عمل پوشاند. درحقیقت این رئیس جمهور دیکتاتور خودکامه در ارزیابی غیر واقع بینانه‌ی خود تصور کرده بود در موقعیت پیش آمده ایران توان دفاع دربرابر حملات عراق را نخواهد داشت و طی تنها یک هفته موفق به اشغال پایتخت ایران خواهد شد؛ از اینرو، ارتش بعث عراق، با توسل به عنصر غافلگیری، همزمان با سخنرانی و شلیک توپ توسط صدام به سوی ایران در ۳۱ شهریور سال ۱۳۵۹ جنگ تحمیلی را در طول نوار مرزی از آبادان تا قصرشیرین با هدف تسلط بر غرب کشورمان شروع نمود. هواپیماهای دشمن بعثی در ساعات اولیه حمله، بسیاری از مراکز نظامی، استراتژیک از جمله فرودگاه‌های ایران و نیز ۱۹ شهر را بمباران کردند.
دو ساعت پس از اولین حمله هوایی عراق، که همزمان با حمله زمینی انجام شده بود، عملیات سایه البرز (کمان ۹۹) بعد از عملیات انتقام، اولین عملیات هوایی گسترده‌ای بودکه نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران به دنبال حمله عراق به ایران با موفقیت در اولین روز مهر 59 به انجام رساند و باعث تثبیت برتری هوایی ارتش ایران، در همان ماه‌های آغازین جنگ شد. در واقع نیروی هوایی و پدافند عراق به لحاظ تجهیزات و تسلیحات پیشرفته نیروی هوایی در شرایطی نبودند که توانایی مقابله با اف-۱۴های نیروی هوایی ایران و دفع تهاجم آنان را داشته باشد و حتی در مواجهه با جنگنده‌های اف-۴، اف-۵ و هلیکوپترهای کبرا نیز مشکلات جدی داشتند.
از ابتدای تابستان سال 1360 با همکاری برنامه‌ریزی شده ارتش و سپاه، به ویژه بهبود توان تاکتیکی سپاهیان و بسیجیان، سلسله پیروزی‌های ایران مسیر پیشرفت خود را آغاز نمود. شکست حصر آبادان با اجرا عملیات ثامن‌الائمه ( از 5تا 8 مهر) و همزمان بمباران تأسیسات نفتی کرکوک در شمال عراق همراه با دو مرکز نفتی در کویت که واسطه مبادله نفت خام عراق با محصولات سوختی بودند توسط نیروی هوایی ایران، آزادسازی بستان درعملیات «طریق‌القدس» آذر ماه، بیرون راندن عراق از مناطق استراتژیکی در عملیات طریق‌القدس در تاریخ دوم فروردین 1361 و .... نمونه‌های بارز این پیروزی‌ها بودند.
حمله عراق به مناطق مسکونی و غیرنظامی( جنگ شهری) از روز سوم جنگ شروع شد. شهر اهواز در 2 مهر 59 اولین هدف غیرنظامی بودکه مورد حمله موشکی و بمباران نیروی هوایی عراق قرار گرفت. شهر بعدی، دزفول بود که در 16 مهر 59 هدف ۴ فروند میگ عراقی واقع شدند. با این‌حال نیروهای نظامی ایران تا خرداد ۱۳۶۳ از بمباران مناطق مسکونی عراق خودداری کردند. شورای امنیت که طی سه سال گذشته موضع سکوت داشت، برای نخستین‌بار تنها چند روز بعد و در یکم تیر ۱۳۶۳ از طرفین درخواست کرد تا از بمباران مناطق غیرنظامی دست بردارند. با این حال عراق همچنان به بمباران شهرهای بزرگ ایران ادامه داد. ایران نیز در پاسخ به حملات عراقی‌ها به مناطق مسکونی، برخی شهرهای عراق را مورد حمله هوایی، موشکی و توپخانه‌ای خود قرار داد که شدیدترین آن شهر بصره گزارش شد.
گردآوری: بیگلری
منابع:
گزارش