سلام اولین شب قدر در نوزدهم ماه مبارک رمضان بر فرق شکافته حیدر کرّار

« شب قَدر یا لَیلَةُ القَدر» شب نزول قرآن در ماه پرخیر رمضان  و مقدّر شدن امور یک‌ساله انسان‌ها توسط باری تعالی می‌­باشد.

خداوند درقرآن کریم در سوره‌های قدر و دخان از این شب سرنوشت­ساز خبر می‌­دهند. براساس آیات قرآن (سوره مبارکه قدر و شش آیه اول سوره مبارکه دخان) و روایات اهل بیت(ع)، ارزش شب قدر بیش از هزار ماه است و به این سبب، این شب با فضیلت‌ترین شبِ سال، شب رحمت الهی و آمرزش گناهان تلقی می­‌شود و در آن، فرشتگان به زمین می‌آیند و بنابر احادیث شیعه، مقدّرات سال آینده بندگان برامام معصوم(ع) عرضه می‌­شود. آیه اول سوره قدر و آیه سوم سوره دخان، بیانگر نزول قرآن در شب قدر است.

زمان دقیق شب قدر، روشن نیست؛ ولی بر اساس بسیاری از روایات، در چند روز پایانی ماه صیام، ماه مبارک رمضان تعیین شده است و به استناد همین روایات متقن، به احتمال زیاد یکی از شب‌های 19، 21 و یا 23 این ماه عزیز و نورانی است؛ البته شیعیان به شب 23 به عنوان شب قدر عقیده مؤکدّی دارند. بنابر روایتی از پیامبر(ص)، شب قدر از موهبت‌های خداوند بر مسلمانان است و هیچ‌ یک از امّت‌های پیشین از این موهبت برخوردار نبوده‌اند. امام صادق(ع) نیز در حدیثی زیبا شهرالرمضان را بهترین ماه و قلب این ماه را شب یا شب­‌های قدر دانسته‌­اند.

شیعیان در این شب‌ها به پیروی از اعمال چهارده معصوم(ع) به شب زنده‌داری، خواندن و بر سر گرفتن قرآن، نماز، استغفار و عبادت در این شب تا اذان صبح مشغول می­‌شوند و سعی می‌کنند نیّات و اعمال خویش را با توجه و استغفار پاک نمایند و از زنگار غفلت و گناه تطهیر نمایند. امام باقر(ع) در توضیح آیه چهار سوره دخان می‌فرمایند: " هر ساله در این شب، تقدیر[ امور] سال آینده هر انسانی نوشته می‌شود" .

بنا بر منابع اسلامی، شب قدر شب ویژه رحمت الهی و آمرزش گناهان هم است و شیطان در این شب در غل و زنجیر است و درهای بهشت برای مؤمنان گشوده می­‌شوند. از پیامبر(ص) روایت شده است: " هر کس شب قدر را احیا کند و مؤمن باشد و به روز جزا اعتقاد داشته باشد، همه گناهانش بخشیده می‌شود " . موضوع دیگری که به اهممیت این شب­‌ها با رجوع به آیات سوره مبارکه قدر افزوده است فرود آمدن و حضور فرشتگان و روح بر زمین و زمینیان است. در همین راستا، احادیث موجود حکایت‌گر این است که فرشتگان الهی و روح برای ابلاغ تقدیر سال آینده نزد امام حاضر می­‌شوند و آنچه را که خداوند مقدرفرموده است به محضر امام(ع) عرضه و ابلاغ می­‌دارند.

اعمال شب‌های قدر به دو دسته تقسیم می­‌شوند: اعمال مشترک ( اعمالی که در هر سه شب انجام می‌شوند ) و اعمال مخصوص که در هر یک از شب‌های 19، 21 و 23 ماه خداوند انجام می‌­شوند. غسل، نمازی دو رکعتی همراه با 70 بار استغفار، نمازی 100 رکعتی( هر دو رکعت به یک سلام)، دعای «اَللهمَّ اِنّی اَمسیتُ لَکَ عَبداً ...»، دعای جوشن کبیر، زیارت امام حسین(ع)، قرآن بر سر گذاشتن و خداوند را به چهارده معصوم قسم دادن از جمله اعمال مشترک هستند. اعمال ویژه شب نوزدهم هم شامل 100بار ذکر« استَغفِرُاللهَ رَبّی و اَتوبُ اِلیهِ  »، صد بار ذکر «اَلّلهُمَّ العَن قَتَلَةَ اَمیرِالمُؤمِنینَ» و دعای «ا َللّهُمَّ اْجْعَلْ فیما تَقْضی وَتُقَدِّرُ مِنَ الاَْمْرِ الْمَحْتُومِ... » می‌باشد.

ضربت خوردن امیرالمؤمنین،امام علی(ع) در شب نوزدهم و شهادت ایشان در بیست و یکم ماه رمضان نیز به اهمیت موضوع قدر از جنبه توسل و تبرّک جستن به اولین همام(ع) نزد شیعیان افزوده است و سوگواری بر آلام و غریبی مولود کعبه با آیین‌های شب قدر عجین و همراه می‌­باشد.

در دوره کوتاه حکومت امام علی(ع) سه جنگ سنگین داخلی جمل ، صفین و نهروان درگرفت. در جنگ نهروان که یاران امام علی خوارج را شکست دادند، بازماندگان آن‌ها تا مدتی در مکه گرد هم می‌آمدند و برای کشتگان نهروان عزاداری کردند.

در یکی از این جلسات آن‌ها تصمیم گرفتند که امام علی(ع) و معاویه و عمرو بن عاص را بکشند. «ابن ملجم مرادی» قتل امیرالمومنین(ع) را پذیرفت، «حجاج بن عبد الله معروف به برک» کشتن معاویه و «عمرو بن بکر تمیمی» کشتن عمرو عاص را بر عهده گرفت.

هر سه نفر قرار بر این گذاشتند در شب نوزدهم ماه رمضان هنگام نماز صبح تصمیم خود را عملی سازند. به همین خاطر ابن ملجم برای به قتل رساندن امام علی(ع) راهی کوفه شد. این خبر توسط ابن ملجم به گوش قطام، دختر اخضر تیمیه، که ابن ملجم خواستگارش بود، رسید. قطام که کینه حضرت علی(ع) را به دلیل کشته شدن نزدیکانش در جنگ با امام  در دل داشت و فکر انتقام را در سر می‌­پروراند، شرط ازدواج خود را با ابن ملجم، قتل امام اول شیعیان تعیین کرد و از اینرو ابن ملجم ملعون برای اجرا نقشه شوم خود، سه نفر دیگر را همراه خود کرد.

سپیده‌دم نوزدهم ماه مبارک رمضان بود. امام علی (ع) برای خواندن نماز صبح،در حالی که تسبیح خداوند را می‌گفتند، وارد مسجد شدند . ابن ملجم که شمشیر زهرآلود را زیر پیراهنش پنهان کرده بود، در نزدیکی امام(ع) به نماز ایستاد و هنگامی که امیرالمؤمنین سر از سجده اول برداشتند ضربتی به سر ایشان زد که تا پیشانی امام را شکافت. امام(ع) پس از ضربت خوردن فرمودند: " بسم الله و بالله و علی ملة رسول الله. فزتُ وَ رب الکعبه: به خدای کعبه قسم که رستگار شدم " (جلاء العیون المجلسی، ص. 341).

اهل مسجد بسوی محراب دویدند د و امیرالمومنین علی(ع) را در محراب خونین دیدند و ردای مبارک‌شان را بر سر امام بستند. حضرت خون سر خود را بر محاسن مبارک خویش کشیدند و فرمودند: " این آن است که خداوند و رسول مرا وعده داده بودند، راست گفتند خدا و رسول " (منتهی الآمال، شیخ عباس قمی، ج.‏1،ص. 423).

امیرالمومنین(ع) پس از ضربت خوردن، امام حسن(ع) را به جای خود برای گذاردن نماز قرار دادند و خود نمازشان را نشسته به اتمام رساندند. امام حسن(ع) پدر را پس از نماز در آغوش گرفتند و ‏گفتند: " ای پدر کمرم شکست، چگونه تو را در این حال ببینم ". امیرالمومنین فرمودند:" ای فرزند! از این پس پدرت را رنجی نیست، اینک جد تو محمد مصطفی(ص) و جده تو خدیجه کبری(س) و مادرت فاطمه زهرا (علیهم­االسلام) و حوریان بهشت حاضرند و انتظار پدر تو را دارند؛ تو شاد باش و دست از گریستن بدار که گریه تو ملائکه آسمان را به گریه‏ در آورده است " (منتهی الآمال، شیخ عباس قمی، ج.‏1،ص. 424).

دبیر خبر دفتر مرکزی کل کشور: بیگلری

منابع:

Yun.ir/gtwrpc

Yun.ir/xj68q3

Yun.ir/e3sssb