پژوهش راه دستیابی به روشنای زندگی
شورای فرهنگ عمومی کشور با هدف شناساندن و ترویج فرهنگ پژوهش در جامعه و تجلیل از مقام والای پژوهندگان، 25 آذر را به نام « روز پژوهش » تعیین نموده است.
وزارت علوم، تحقیقات و فناوری نیز در اقدامی مشابه اما از دریچه‌ای دیگر از سال 1379 هفته‌ی چهارم همین ماه را به این حوزه اختصاص داده است. این وزارتخانه با نگاهی ویژه‌تر به مقوله‌ی پژوهش، هدف این نامگذاری، آشنایی بیشتر مردم با مشكلات و چالش‌هاي پيش رو و افزایش میزان پژوهش و فناوري، درک اهمیت پژوهش، نقش، جایگاه و تأثیرآن در اداره سازمان‌ها، اداره کشور و جامعه و بهبود وضع زندگی شهروندان است.
قدرت و استقلال هر كشوري بر توليد علم موثقِ پژوهش‌محور استوار است. اندیشیدن، پژوهش، و نوآوری اساسی‌ترین نیاز برای دستیابی به پیشرفت، توسعه، رفاه عمومی و استقلال واقعی است. تأکید بر پژوهش در عرصه‌های مورد نیاز کشور، یکی از اساسی‌ترین راه‌های رسیدن به خودکفایی است.
پژوهش مبنای توسعه است. پژوهش کوششی برای یافتن بهترین راه‌های جدید و یا اصلاح راهکارهای ممکن برای حل مشکلات موجود در عرصه‌های زندگی فردی و جمعی کنونی می‌باشد. اگر پژوهشی نشود، دانش بشری افزایش نخواهد یافت و دچار سکون و رکود خواهد شد. کاربست نتایج برنامه‌های پژوهشی راهی برای گسترش مرزهای دانش وگشودن افق‌های تازه برای ارتقاء زندگی جوامع امروزی و همچنین آیندگان است. عوامل عمده دخیل در توسعه بخش پژوهش شامل سخت افزاری( امکانات فیزیکی، زیرساخت‌های بنیادی)، نرم افزاری( جریان اطلاعات و مجموعه دانش رایج میان پژوهشگران) و نیروی انسانی متخصص ( که دو عامل قبلی را به خدمت می‌گیرند) هستند.
اکنون پژوهش‌های موجود بر اساس نحوه‌ی کاربرد نتایج پژوهش‌ها به دو دسته «کاربردی» و «بنیادی» تقسیم می‌شوند. نتایج پژوهش‌های کاربردی در کوتاه مدت و برای رفع مشکلات موجود قابل استفاده است؛ به بیان دیگر، پژوهش‌های کاربردی درحل مسائل جاری مفید هستند و به همین دلیل از آن با عنوان «کاربردی» نام برده می‌شود. معمولا ضرورت انجام پژوهش‌های کاربردی هنگامی احساس می‌شود که روش‌ها و اطلاعات در دسترس برای حل برخی از مشکلات موجود کافی نیست. در مقابل، پژوهش‌های بنیادی به توسعه و تعمیق مبانی علوم مختلف کمک می‌کند و در طولانی مدت امکان بسط گستره‌ی دانش بشری را فراهم می‌آورند. شاید یک پژوهش بنیادی به هنگام انجام، کاربرد عینی و مشخصی نداشته باشد، اما در گذر زمان مبنایی برای توسعه دانایی و انجام سایر پژوهش‌ها مفید خواهد بود.
در مجال پیش آمده و در تکمیل مطالب گفته شده، شایسته است از تأکیدات، راهنمایی‌ها و تدابیر قرآن مجید نیز حظ و بهره‌ی کافی را ببریم. خداوند در قرآن مجید، جامعۀ اسلامی را به تحقیق و پژوهش، دعوتی به شیوه‌ی امری می فرمایند: " قل انظروا ماذا فی السموات والأرض و ما تغنی الآیات و النذرعن قوم لا یؤمنون: بنگرید آنچه را که در آسمان‌ها و زمین است، امّا این آیات و انذارها به حال کسانی که ایمان نمی‌آورند، سودمند نخواهد بود. " چهارده قرن است که امر الله به " قل انظروا " بر تارک اعصار می‌درخشد.
مضمون مطالب فوق نشان می‌دهد که بین پیشرفت بخش پژوهش و میزان شتاب توسعه فراگیر در هر کشور ارتباط مستقیم وجود دارد. نقش‌آفرینی پژوهش در توسعه همه جانبه پایدار چنان برجسته است که می‌توان آن را بدون تردید محرضِ توسعه در تمام حوزه‌ها اعم از فرهنگ، اقتصاد، سیاست و جامعه دانست.
گردآوری: بیگلری
منابع:
گزارش