امام رئوف وآوای ارادت مشتاقان به سفیر هدایت،قبله هشتم (بخش2)
خدشه وارد آوردن مقام و منزلت امام در نزد شیعیانشان و سرکوب قیامهای علویان
کلینی به نقل دو تن از راویان آورده است که مأمون پس از قتل برادرش، امین، و تصاحب تخت سلطنت، با ارسال نامه های متعددی خواهان عزیمت امام رضا(ع) به خراسان و قبول خلافت بود که با امساک امام مواجه می شد، ولی سرانجام با فشار مأمون، ایشان مدینه را به قصد خراسان ترک گفتند. معول سجستانى از وداع امام(ع) حکایت کرده است که: " زمانى كه براى بردن امام رضا علیه السّلام به خراسان پیكى به مدینه آمد، من در آنجا بودم. امام به منظور وداع از رسول خدا (صلّى اللّه علیه و آله و سلم) وارد حرم شد، او را دیدم كه چندین بار از حرم بیرون مى آمد و دوباره به سوى مدفن پیغمبر بازمى گشت و با صداى بلند گریه مى كرد. من به امام نزدیك شده و سلام كردم و علّت را جویا شدم. در جواب فرمودند: من از جوار جدّم بیرون رفته و در غربت از دنیا خواهم رفت " . وقتی که امام علیه السّلام قصد سفر به خراسان را داشت، هیچ یک ازاهل بیت خود را به همراه نبرد و این سفر رفتن به تنهایی نشان می دهد از نگاه امام، این هجرت را بازگشت و آینده ای نیست.
پس ازعدم پذیرش خلافت از سوی امام، مأمون قبول ولایتعهدی را ازامام خواست و به دلیل امتناع امام از عهده داری این سمت نیز، مأمون با تهدید به قتل و اصرار، امام را مجبور به پذیرش کرد. امام رضا(ع) با تعیین شروطی از جمله: احدى را به عنوان والى در كار دولتى منصوب نكند، هیچ كس را عزل نكند، هیچ رسمى را نقض نكند و در امور دولتى مشاورى از دور باشد، ولایتعهدی را قبول نمود. مأمون پس از اجرای نقشه ی مکارانه ی خود، برای ابطال اعتبار و شکستن شخصیت علمی و معنوی امام، دانشمندان دیگر ادیان را احضار مى كرد تا از امام پرسش کنند؛ حضرت هم یكى پس از دیگرى آنان را در مباحثات علمی شكست مى داد.
از اتفاقات مهم مسیر سفر امام رضا(ع) در نیشابور، بیان حدیث سلسله الذهب در پاسخ به درخواست محدثین است. ایشان با نام بردن یک یک امامان پیش از خود تا پیامبر(ص) ، به عنوان راویان بلافصل حدیث مذکور، فرمودند که پیامبر(ص) از جبرائیل سلام الله شنیدند که خداوند عز و جل مي فرمایند: " لا اله الا الله قلعه من است پس هر كسى داخل شود در قلعه من ايمن است از عذاب من بشروط لا اله الا الله و منم از شروط لا اله الا الله ". تعداد نویسندگان صاحب قلم که به کتابت این حدیث پرداختند، به نقل از ابن صباغ بیش از بیست هزار نفر بودند.
پیام وحیانی ذات جلّ و جلاله ی باری تعالی در ارتباط با عبارت مبارکه به این دلیل است که تهلیل یعنی گفتن لا اله الاّ اللّه، مهمترین شعار توحیدی اسلام و از جمله ذکرهای مؤمنان است. عبارت لااله الاّ اللّه دو بار به همین صورت در قرآن کریم به کار رفته است و به صورت‌های مشابه،مانند لااله الاّ أنا و لااله الاّ أنت و به‌ویژه لااله الاهو، بیش از سی بار در قرآن آمده است.
خداوند لااله الاّ اللّه را دژ مستحکم خود دانسته اند زیرا ورود در آن موجب امان از عذاب الهی می‌شود. اقرار به آن، یکی ازارکان پنج‌گانه اسلام وبزرگ‌ترین باب ایمان است. به جهت اهمیت این ذکر، پیامبردرصدراسلام، مردم را با «قولوا لااله الاّ اللّه تُفلحوا» به اسلام دعوت می‌کردند.همچنین، به مسلمانان توصیه می‌نمودند که اسلام خود را با زیاد گفتن لااله الاّ اللّه تجدید کنند. برخی عرفا جمله لااله الاّ اللّه را ذکر خفی (قلبی) نامیده‌اند. به این دلیل که تلفظ کردن به آن نیازی به لب ندارد و آن را می‌توان در دل نیز تلفظ کرد.
بر اساس روایات این بهترین و برترین ذکر عالم، اگر با خلوص نیّت و صادقانه بر زبان جارى شود، آثار و بركات بسیاری براى ذاكر آن به ارمغان دارد: گناهان را از جان مى زدايد، روان را از آفات شيطانى مصونيت مى بخشد، بلاها را از انسان دور مى كند و از آتش دوزخ رهایی مى بخشد، شايسته ورود به بهشت مى نمايد؛ چکیده ی تمام این خوبیها این است که ذكر «تهليل» مى تواند عزّت، كاميابى و خير دنيا و آخرت را نه فقط نصیب گوینده، بلكه نصیب جامعه اسلامى نیز نماید.
پژوهش و تألیف: بیگلری
منابع:
https://b2n.ir/q94987
https://b2n.ir/e15514
گزارش