زمین‌لرزه یا زلزله لرزش و جنبش زمین است که به علّت آزاد شدن انرژی ناشی از گسیختگی سریع در گسل‌های پوستهٔ زمین در مدّتی کوتاه روی می‌دهد. یکی از بزرگ­ترین و مخرب­ترین آن­ها به لحاظ تلفان جانی و خسارات مالی زلزله بم در5 دی ماه سال 1382می­باشد که تلنگر جدی برای جلب توجه مسوولان به ویژه بخش شهرسازی و فرهنگ سازی عمومی است. از این رو، سالروز این واقعه را در تقویم ایران «روز ایمنی در برابر زلزله و کاهش اثرات طبیعی» برای پیشگیری از خسارات بیشتر ناشی از بلایای غیرمترقبه طبیعی و غیر طبیعی  وکاهش آن­ها نامگذاری شده است. واضح است که آموزش همگانی یکی از راهکارهای مؤثر می­باشد. حوادثی از این دست را می­توان از زاویه حکمت الهی نیز بررسی نمود. زلزله مانند سایر امور جهان عوامل ظاهری(اسباب مادی) و خفیه(غیر مادی) دارد که وقوع یا عدم وقوع این امور همه بستگی به اعمال و رفتار مردم دارد. لذا، زلزله‌ها دلایل گوناگونی دارند، زمانی جنبه هشدار، آگاهی و تنبيه دارد كه اگرچه در ظاهر لطمات زيادی را وارد می‌كنند وليكن در نهايت رحمت الهی جاری می­شود و زمینه­ساز هدایت جامعه می­گردد، و زمانی هم جنبه عذاب كه نابودی یا نجات اقوام مختلف(با طلب مغفرت و دعا) را به دنبال دارد[1]. سوره­ زلزال،سوره­ای مدنی، محور موضوعاتش زلزله رستاخیز(نفخ صور اول)، خروج آدمیان از قبرهاو بازگو کردن اخبار توسط زمین به امر الهی، بررسی دقیق اعمال حتی کوچکترین­شان و مشاهده نتیجه عمل است. پروردگار در این سوره به انسان­ها پیام می­دهدكه قبل از فرارسیدن این روز مومنان خود را باید براى حضور در صحنه رستاخیز و حسابرسی آماده كنند[2].

نکات ایمنی که زمان وقوع زلزله باید توجه کنیم: شناسایی مکان های ایمن، راه های خروجی و شیرهای اصلی آب و گاز و سویچ اصلی برق؛ تهیه کیف حاوی وسایل ضروری واطلاع رسانی به اعضای خانواده؛ به دلیل شلوغی درمانگاه ها و بیمارستان ها اینکه بعد از زلزله و دشواری دسترسی به امکانات پزشکی، یادگیری کمک­های اولیه ضروری است؛ تمرین انجام عملیات ایمنی و پیشگیری در مقابل زلزله؛ مطرح نمودن مسأله زلزله و سایر خطرات طبیعی در خانواده مطرح و توصیه های ضروری؛ پناه گرفتن در زیر میز و کنج دیوارها؛ عدم استفاده از آسانسور؛ در صورت عدم دسترسی به مکان ایمن، کنار دیوار نشسته و سر را روی زانوها خم کنید وکف دستها را پشت سرگذاشته با کمک بازوها ازسرمحافظت کنید.

 

[1]  - 1922878/ https://iqna.ir/fa/news

[2]   -   http://wiki.ahlolbait.com